تبصره

کابل باختر/ 4/ جوزا
موافقتنامه سه جانبه استفاده از بندرتجارتی و ترانزیتی چابهار دیروز بین روسای جمهور افغانستان ، ایران و هندوستان امضاء شد.
امضاء این قرار داد به نظر سیاسیون و تحلیل گران، یک فرصت بسیار خوبی را برای واردات و صادرات کالاها برای هر سه کشور مساعد ساخت.
تجارب تلخ تجارتی نشان داده که بندرکراچی پاکستان که طی سالیان گذشته یگانه گزینه برای تاجران افغان بود در اواخر به یک هرم فشار سیاسی مبدل شده بود، چنانچه بارهای اموال تاجران دراین بندر بنابر دلایل سیاسی به گرو گرفته شد و به ملیون ها ملیون افغانی ضرر را متوجه تاجران ساخت و از جانبی هم زمینه برای گران فروشان در بازارهای افغانی مساعد کرد و بدین ترتیب دولت مردان پاکستان بالای ملت افغان و دولت افغانستان فشار وارد نمودند تا به مقاصد سیاسی که در سرمی پرورانیدن، برسند.
بناً امضاء توافقنامه سه جانبه استفاده از بندر چابهار ایران یک اقدام خوش برای تاجران و مردم افغانستان تلقی میگردد و سهولت های که دراین توافقنامه برای تاجران افغانی درنظر گرفته شده نه تنها باعث رشد اقتصاد و انکشاف روابط سیاسی وتجارتی بین سه کشور افغانستان ، هند و ایران بلکه باعث رشد روابط سیاسی و اقتصادی با کشورهای آسیای میانه نیز خواهد شد.
باید گفت، امضاء این توافقنامه یک فرصت خوبی است که اگر تاجران افغان از آن استفاده کرده بتوانند.
سهولت های که امضاء این توافقنامه به همراه دارد ، افغانستان از راه بندر چابهار با کشورهای آسیای میانه و جنوبی وصل میشود ، تجار افغان به بازار هند دسترسی پیدا میکند، بندر چابهار در مقایسه با بندرکراچی پاکستان که همیشه برای تجار افغان مشکل آفرین بود، از دیدگاه های مختلف جایگاه بهتری را دارد.
نباید فراموش کرد که با فعال شدن بندر چابهار ایران و استفاده گسترده تاجران افغان از آن ، پاکستان از دو سو ضربه می بیند، از یک سو بندر کراچی که با اموال ترانزیتی تجار افغان رونق چشم گیری داشت، سرد میشود و از سوی دیگر با توجه به نقش بنیادی و اساسی هند درفعال شدن بندر چابهار به فکر انتقام جویی و تخریب این پروژه می برآید.
اگر پاکستان چنین قصدی کند میتواند زیان های زیادی را بر افغان ها و به خصوص تجار و سرمایه گذاران افغانی و هندی وارد کند.
با درنظر داشت این همه بر دولت مردان افغان است تا متوجه چالش که از جانب پاکستان متصور است باشند و محتاطانه گام بردارند تا روابط خارجی و همکاری های منطقه یی را از دست ندهند.