مختصر سوانح مرحوم پوهاند الحاج محمد فاضل فاضل صاحب زاده

کابل باختر/ 20/ حوت
مرحوم پوهاند محمد فاضل فاضل شخصیت بزرگ علمی ، مسلکی وملی کشور به  تاریخ 13 حوت سال 1395 مطابق به 3 مارچ 2017 میلادی به عمر 95 سالگی به سبب مریضی که عاید حال شان بود به رحمت حق پیوست ، روح اش شاد و جنت برین مکان اش باد .
پوهاند فاضل درماه جوزای سال 1301 هـ ش درده قاضی چاریکار ولایت پروان به دنیا آمد و به خانواده مبارز و بزرگ میر مسجدی خان تعلق دارد .
مرحوم فاضل عشق و علاقه مفرط به فراگیری علم و دانش و مجادله علیه ناخوشی های اجتماعی و جهل داشت قبل از شمولیت به مکتب ، سواد وریاضی را درمسجد آموخت ، دررشته فقه و گلستان ، بوستان و بهار دانش را نیز به مطالعه گرفت ، سپس بعداز تثبیت سویه به صنف چهارم شامل مکتب شد و درسال 1324 از لیسه غازی به سویه بکلوریا فارغ شده و در پوهنځی ادبیات و علوم بشری پوهنتون کابل به فراگیری علم ادامه داد.
این مرد بزرگوار شبانگاه ها در مطبعه دولتی برای تامین اعاشه خود و فامیلش حروف چینی میکرد که بعدبنابر برسطح بلند دانش املایی و انشایی درزبان مادری ، به حیث" مصحح " ارتقاء رتبه یافت تحریر و تحقیق مقالات علمی و اجتماعی و نشرآن در روزنامه های پرتیراژ وقت چون انیس و مجله آریانا ، سهم گیری جناب فاضل در فعالیت های اجتماعی ، صنفی و مدنی وقت ، مانند اتحادیه محصلان و انتخاب شان به حیث مسوول نشرات اتحادیه ، بعداً معاون و سپس رییس عمومی اتحادیه محصلان پوهنتون کابل ، مرحوم فاضل را درحد یک شخصیت عالی علمی ، فرهنگی و ملی تکامل داد.
او درمبارزات صنفی و بعداً مبارزات ملی و جمهوری خواهانه نسل جدید تحصیل کردگان و روشنفکران وقت در جایگاه مشخصی قرار گرفت .
پوهاند فاضل در سال 1330 دیپلوم فراغت از فاکولته ادبیات وعلوم بشری را حاصل کرد درسال 1963 میلادی بورس تحصیلات عالی ماستری را دررشته روانشناسی تربیتی و اداره پوهنتون ها از ایالات متحده امریکا بدست آورد و تاسال 1967 درآن کشور نه تنها به تحصیل ادامه داد بلکه آثار مهمی را به واسطه نقد علمی خود تکمیل نیز نمود.
بعداز فراغت ازفاکولته در سال 1330 درلیسه نعمان چاریکار مقرر شد . در1332 به حیث مدیر لیسه مهترلام تقرر حاصل کرد ، در سال های 1956 -1959 میلادی به صفت عضو علمی وزارت معارف درتیم یونسکو در پروژه انکشاف دهات برای افغانستان موظف و ایفای وظیفه نمود . در 1959 به اولین فیلوشپ یونسکو مفتخر شد، بعد مدیر معارف بدخشان مقرر گردید ، طی سال های 1960 تا 1965 دربخش موسسه تعلیم و تربیه مصدرخدمات شایانی شد.
جناب فاضل بعداً به حیث مدیر عمومی تعلیم و تربیه پوهنتون کابل سپس به حیث معاون ورییس انتخابی موسسه تعلیم و تربیه انتخاب شد.
طی سال های 1970 و 1972 موصوف در وزارت معارف در پست های عالی خدمت نموده است ، که پست معینیت آن وزارت ونمایندگی شورای عالی پوهنتون درآن شامل می باشند . درسال های 1352-1354 برای رتب علمی پوهاندی کار های دقیق وتحقیقی علمی را ادامه دادو فاتحانه به این رتب نائل آمد.
پوهاند فاضل در زمان اشغال درراه جهاد با سران معروف علمی و جهادی درتماس بود و به خارج از کشور هجرت نمود سعی می کرد تا تمام تنظیم های جهادی یکی راه ملی سرتاسری را پیش گرفته و اتحاد عمومی را به وجود بیاورند و جبهه اسلامی وحدت ملی افغانستان را ایجادکنند تا از این طریق دربرابر شوروی اشغال گر مبارزات تعیین کننده را سازمان داده بتوانند ، چنانچه دراین باره پیامهای هم به همکاری یاران جهادی خویش صادر نمود.
دردوران حکومت جلای وطن درپشاور سالهای 1983-1993 کار های مهم علمی و تعلیمی را پیش می برد.
پوهاند فاضل در حمل سال 1374 هـ ش به حیث وزیر معارف افغانستان موظف گردید و در جمله کارهای مهم خود به معارف بی سر و سامان آن وقت ، درحد امکان خدمات شایسته ای انجام داد و از وضعیت معارف درولایات شخصاً بازرسی کرده و به بهبودی توجه خاص معطوف نمود.
از استاد فاضل صدها مقاله و رساله باقی مانده است.
وی مدال ها و تحسین نامه های متعددی دریافت کرده که مدال پوهنه و مدال مینه پال سال 1968 شامل آنها میباشند.
از جناب پوهاند فاضل شش فرزند باقی مانده است .