پیام داکتر عبدالله عبدالله رییس اجراییه جمهوری اسلامی افغانستان عنوانی شرکت کنندگان برای سمینار بین‌المللی بزرگ‌داشت از شخصیت و کارنامه‌های شهید محمدموسی شفیق

کابل 22 جدی باختر
دانشمندان، علماء، مهمانان گران‌قدر، اعضای خانوادهء شهید محمدموسی شفیق، خواهران و برادران!
السلام علیکم و رحمة الله و برکاته
از حضور گرم و صمیمی شما در سمینار بین‌المللی بزرگداشت از نودمین سال‌روز تولد شهید محمدموسی شفیق وشخصیت و کارنامه‌های ایشان درکابل قدردانی می‌کنم. شما در این دو روز، در افتتاح سیمینار با حضور رییس جمهور، اعضای کابینه، رییس مجلس سنا،‌ نمایندگان مردم در شورای ملی، سفرای شماری از کشور های خارجی مقیم کابل، مهمانان بیرونی و دانشمندان و پژوهشگران کشور و میزبانی چهار جلسه ابعاد شخصیت علمی و فرهنگی، سیاسی و اجتماعی، دستاوردها و جایگاه شهید محمدموسی شفیق را به‌عنوان یکی از دانشمندان، دپیلومات‌های برجسته،‌ سفیر، وزیرخارجه و بالآخره نخست وزیر موفق افغانستان در دهه مردم‌سالاری به بحث گرفتید.
جا دارد از کمیسیون برگزاری سیمینار بین‌المللی بزرگداشت از کارنامه‌های شهید محمدموسی شفیق و وزارت امورخارجه برای برگزاری و میزبانی موفقانه این نشست تشکر ‌نمایم.
چاپ کتاب‌ها، مقالات و نمایشگاه عکس‌های این شهید گران‌مایه و همچنان چاپ نشان پستی به‌نام شهید موسی شفیق گام‌ ارزنده‌ای در راه معرفی و شناخت یکی از شخصیت‌های موثر و دل‌سوز برای نسل امروز و آینده کشور است.
امیدوارم تدوین و چاپ مقالات و بحث‌های ارایه شده در این سیمینار، ملت و مردم ما را در شناخت یکی از مراحل دشوار و سرنوشت ساز تاریخ حرکت به سوی مردم‌سالاری در سایه حضور سنگین استبداد، انحصار و تمرکزگرایی مطلق بیشتر آشنا سازد.
شهید موسی شفیق که در یک خانواده متدین،‌ عالم و آراسته به آموزه‌ها و ارزش‌های دینی پا به جهان هستی گذاشت، نخستین و آغازین روزهای رشد و شکل‌گیری شخصیت خویش را با فراگیری دین،‌ ادب و فرهنگ پربار دین مقدس اسلام به رهنمایی پدربزرگوارش مرحوم مولوی محمدابراهیم کاموی آغازکرد و  در راه نیل به‌کمال علم و معرفت تحصیلات دینی خویش را با ورود به دانشگاه الأزهر پی‌گرفت.
شهیدموسی شفیق برای ادامه تحصیل و آشنایی با قرائت نستبا متفاوت‌تری از علوم انسانی وارد دانشگاه کولمبیایی ایالات متحده امریکا گردید.
او با علوم اسلامی، متون عربی و علوم معاصر آشنایی کامل داشت و در پهلوی این، یکی از نویسندگان و شاعران مشهور کشور به حساب می‌رود.
محمدموسی شفیق بدون تردید یکی از دولت‌مردان استثنایی این سرزمین است که از سیاست، اقتصاد، تاریخ، فرهنگ و موزاییک اجتماعی کشور و منطقه شناخت عمیق و همه‌جانبه داشت.
به روایت دوستان و تاریخ شهیدموسی شفیق یک انسان پرهیزگار، متواضع، خدمتگزار، استاد و صاحب رفتار و کردار نیک در جامعه بود.
.......
شهیدموسی شفیق همچنان یکی از دپلومات‌های برجسته،‌ خلاق و کارکشته کشور به‌حساب می‌رود كه به‌حیث سفیر و وزیرامورخارجه افغانستان  کارنامه‌های درخشانی از خود به‌جای گذاشته‌است.
.......
شهیدموسی شفیق در یکی از مراحل دشوار،‌ سرنوشت ساز و حرکت جامعه به سوی مردم‌سالاری، پایان دادن به استبداد و انحصار، دست یافتن به آزادی‌های مدنی و شکل‌دهی جامعه‌ای قانون‌مدار و استوار برقرارداد اجتماعی برخاسته از مبارزات مشروطه‌خواهان و مبارزان آزادی و استقلال افغانستان، وظیفه دشوار و پربار نخست وزیری کشور را به‌عهده گرفت.
گرچه دوره خدمت شهیدموسی شفیق به حیث وزیرخارجه و صدراعظم مملکت کوتاه بود، ولی دستاوردهای مهم و ارزنده سیاسی-دپلوماتیک درپی‌داشت.
شهیدموسی شفیق با شهامت کم‌نظیر سیاسی برای تنش‌زدایی و دست‌یافتن به صلح و استقرار دایمی در کشور و منطقه به‌حل مشکلات افغانستان با همسایگان با استفاده از راه‌ها و ابزارهای مسالمت آمیز پرداخت. حل مسئله پیچده و جنجالي آب هلمند با ایران یکی از نمونه‌های بارز ابتکارات شهیدموسی شفیق در این راستا به‌شمار می‌رود و اگر فرصت یاری‌می‌کرد شاید گام‌های استواری در حل مشکل افغانستان با پاکستان نیز می‌برداشت و از گرایش و اتکای مطلق افغانستان به اتحادشوروی و بالآخره شکل‌گیری کودتای خون‌بار هفت ثور جلوگیری می‌کرد.
شهیدموسی شفیق به روایت تاریخ و اسناد، در مدیریت بحران از توانایی فوق‌العاده‌ای برخورداربود. نقش موثر شهیدموسی شفیق در بیرون‌آمدن افغانستان از یکی از خشک‌سالی‌های ویرانگر آن‌سال‌های نمونه‌ای از توان و مدیریت خوب بحران را به‌نمایش می‌گذارد.
شهیدموسی شفیق در دوران کار و صدارت خویش با شاه و شورای‌ملی روابط نیک و حسنه‌ای برقرارنمود.
از آزادی مطبوعات در دوران صدارت شهیدموسی شفیق می‌توان به‌عنوان یکی از دستاوردهای نیک این دوره یاد نمود.
شهیدموسی شفیق همان‌طوری‌که با دوستان خود برخورد حسنه و نیکوداشت با مخالفان سیاسی نیز با مدارا و تسامح برخورد می‌کرد و در رهایی زندانیان سیاسی نقش‌داشت.
........
او با درك عميق از موقعيت جيوپوليتيك، نيازمندي‌هاي افغانستان و همسايگانش به‌يكديگر و نقش افغانستان در منطقه و بالآخره بافت‌هاي اجتماعي منحصر به فرد اين كشور صدارت را به عهده گرفت و تجربه نظام پارلمانی یا شاهی مشروطه افغانستان را به نمونه‌ای از همکاری متوازن و متعادل در مرحله گذار از نظام شاهی مطلقه، تمرکز و انحصار افراطی قدرت در یک نهاد به‌سوی تقسیم متوازن قدرت، صلاحیت‌ها، مسوولیت‌ها و افزایش میزان مشارکت سیاسی و نظام كارا  مبدل كرد و درين راستا پيروزي‌هاي در خور تحسيني داشت.
او آن‌طوري‌كه شايسته بود صدارت عظمی را به يك نهاد توانمند و قوه محرکه افغانستان به طرف گذار به‌سوی مردم‌سالاری، ثبات و همگرایی و همکاری منطقه‌ای مبدل كرد .
اما متاسفانه باردیگر‌ جنون خودکامگی، انحصار و تمرکزگرایی افراطی، افغانستان را از نعمت یکی از خدمتگزاران واقعی و سیاست‌مداران میانه‌رو، واقع‌بین و عملگرا محروم ساخت.
مردم آگاه و بیدارما به اين نتيجه رسيده اند كه  درس‌ها و تجربه‌های تاریخی درفهم واقعیت‌های سیاسی و عینی جامعه و تحولات شگرف نسلی در مرحله کنونی از ما می‌طلبد تا با زمینه‌سازی بسترمساعد برای مشارکت عادلانه و دموکراتیک در سیاست، و غیرمتمرکزساختن قدرت، فصل ناتمام مبارزات آزادی‌خواهانه مبارزان و قهرمانان راستین عدالت، آزادی و مردم‌سالاری در این سرزمین را سنگ تمام‌بگذاریم.
باورمندیم که فرصت‌های موجود زمینه و بستر مناسب تحقق این‌خواست‌های مردم‌سالارانه‌ی ملیون‌ها شهروند این سرزمین را در این مرحله فراهم ساخته و ما به‌ عنوان ممثل رأی و اراده جمعی مردم از هیچ‌نوع تلاش برای تحقق این خواست‌ها دریغ نمی‌ورزیم.