همایش بین المللی خداوند گار بلخ پایان یافت

کابل باختر 4 سنبله
همایش بین المللی خداوندگار بلخ از اول تا سوم سنبلۀ سالروان خورشیدی در شهر های مزارشریف و کابل برگزار شد.
به گزارش آژانس باختر: این همایش بربنیاد پیشنهاد و به اثر تلاش پیگیر  وابسته فرهنگی سفارت افغانستان در تهران به همکاری موسسه فرهنگی ایکو تدویرگردید. در آن مولانا شناسان و دانشمندان مشهور عرصه های ادبی و فرهنگی کشور های افغانستان ایران، تاجکستان، هندوستان، ترکیه و پاکستان و مهمانان  برخی از کشور های دیگر شرکت کردند .
موسسۀ فرهنگی ایکو در جنب سازمان همکاری های اقتصادی به هدف گسترش همکاری های فرهنگی  با عضویت اصلی کشور های افغانستان ، ایران ، تاجکستان ، پاکستان ایجاد شده  و برخی از کشور های دیگر منطقه به گونه  غیر رسمی شامل این موسسه می باشند .
برگزاری  همایش برای بار نخست در اواخر  سال 1393 از جانب وابسته فرهنگی سفارت افغانستان درتهران به موسسه فرهنگی ایکو  پیشنهاد شد و آن موسسه این را پذیرفت و قرار شد تا این همایش  در سال 1394 در افغانستان برگزار شود ، اما  به نسبت مشکلات ، برگزاری همایش صورت نگرفت ودر سفری  که پوهنیار سیده  مژگان مصطفوی معین امور نشرات وزارت اطلاعات وفرهنگ به تهران داشت ، در زمینه با مسوولان موسسه فرهنگی ایکو دیدار کرد و دراین دیدار به برگزاری همایش  بین المللی خداوندگار بلخ توافق صورت گرفت.
همایش بین المللی خداوندگار بلخ به تاریخ اول سنبله با خوانش پیام رییس جمهور محمد اشرف غنی آغاز به کارکرد.
زردشت شمس معین اداری ، مالی و گرځندوی وزارت اطلاعات و فرهنگ پیام محمد اشرف غنی رییس جمهور را به خوانش گرفت که دربخشی از آن آمده است:
مسرت دارم که سیمینار مولانا جلال  الدین محمد شاعر و عارف بزرگ در محلی بر پا میشود که مولانا در آنجا تولد شده است و دورۀ کودکی اش را سپری کرده است.
حضرت مولانا نه تنها افتخار  افغانستان ، بلکه  افتخار تمام  جهان اسلام و بشریت است .
این سیمینار یک فرصت خوبی است که بار دیگر کارنامه ها و افکار زندگی یک انسان عظیم را بازنگری کنیم و برای حل مشکلات و چالش های زمان خود از آن الهام  بگیریم .
حضرت مولانا به حیث یک شاعر بزرگ برای بشریت چنان پیام داد که  اهمیت آن برای نسل امروز نه تنها کاهش نیافته بلکه  بیشتر شده است .
شعر و اندیشه او برای بیشتر شدن تحمل ، محبت وصلح میان بشریت و جوامع کمک می کند و این پیغامی است که همیشه باید به نشر برسد و همیشه باید آنرا بشنویم .
حضرت مولانا که با جوهر دین مبین اسلام عمیقاً آشنا بود، به ما یک فرهنگ عظیم تحمل و محبت را به میراث گذاشت، اگر چه امروز گروه هایی بوجود آمده است که به نام  حمایت از اسلام خشونت می کنند  و خشونت می آفرینند مگر قسمی که تاریخ  شاهد است با طلوع نور دین مبین اسلام  کسانی به گونه واقعی کمک کردند که مانند حضرت مولانا جلال الدین بلخی از حقیقت اسلام آگاه بودند.
همین بزرگان صوفی به مانند مولانا بودند که نه تنها  در جوامع خود در گسترش ارزش های اخلاقی و معنوی نقش بزرگی ایفا کردند، بلکه در رسانیدن اسلام و نور تمدن اسلامی در سایر  جوامع نیز نقش موثر ایفا کردند .
من از برگزار کننده های این سیمینار سپاسگزاری می کنم و توقع دارم که محققان و دانشمندان  دعوت شده ، از این فرصت برای معرفی اندیشه  و هنر مولانا استفاده مناسب نمایند.
سپس پیام داکتر عبدالله عبدالله رییس اجراییه حکومت وحدت ملی توسط داکتر مجیب الرحمان رحیمی سخنگوی آن ریاست به خوانش گرفته شد که درآن آمده است : خورسندم که امروز همایش بین المللی خداوند گار بلخ برای بررسی افکار و اندیشه های فلسفی – عرفانی حضرت مولانای بلخی در زادگاهش ام البلاد ، بلخ بامی برگزارمی گردد و جمع کثیری از شیفته گان ، صاحب نظران، فرهنگیان وعرفا از افغانستان و کشورهای منطقه درآن اشتراک کرده اند و از شخصیت بزرگ این نابغۀ شرق تجلیل می شود.
درپیام همچنان گفته شده: برای مردم افغانستان مایه مباهات و افتخار است که مولانا جلال الدین محمد بلخی دربستر این آب  وخاک چشم به جهان گشود و بلخ را خانه و زادگاهش و نخستین پرورش گاه خود می داند. او اگرچه بلخ را ترک کرد اما ازخاطره های دوران کودکی اش درین دیار به نیکی و خوشی یاد می کرد. مولانا یکی از نوادر اعصار و از قله های فاخرعلم و عرفان و ادب و یکی از مجذوبان فرزانه و اقطاب معنوی بی مانند درجهان اسلام به شمار می رود.
درمراسم افتتاحیه  همچنان محمد افسررهبین  وابستۀ فرهنگی افغانستان درتهران و دبیر و هماهنگ کنندۀ همایش خداوند گار بلخ دررابطه به کارکرد های کمیسیون برگزاری همایش که از دو ماه به این سو مصروف آماده سازی بود، معلومات ارایه کرد.
دوکتور افتخار حسین عارف رییس ایکو یا کمیته فرهنگی کنفرانس کشورهای اسلامی درصحبتی مولانا جلال الدین محمد بلخی و افکارش را محدود به افغانستان ندانسته گفت که ازاین افکار تمام جهان استفاده می کند.
او گفت، ایکو به مولانا افتخارمی کند و مولانا از نوابغ جهان اسلام محسوب می شود.
پوهنیارسیده مژگان مصطفوی معین امور نشرات وزارت اطلاعات وفرهنگ دراین همایش درکنار ابراز امتنان از برگزارکننده های همایش ، اظهار امید واری کرد که این همایش زمینه ساز همگرایی خوب منطقه یی و کاوش پیرامون آثار، اندیشه و شخصیت شاعر والا مقام شود.
معین امور نشرات وزارت اطلاعات وفرهنگ خاطرنشان ساخت مولانا از مفاخر ماندگار بشر و مایه ی مباهات نسل انسان در درازای تاریخ اوست و مثنوی معنوی در زمره آثار جاودانه و بی نظیرادب و معرفت بشری است که عظمت علمی – عرفانی آن مرز های اعتبار سیاسی را درنوردیده است.
مصطفوی گفت : مولانا به اندازه ای بزرگ است که پهنه ی گیتی برای او کوچک و اندک است و گنجانیدن او دراحصار و انحصار به گفته خودش همانند بحر درکوزه است.
معین امور نشرات وزارت اطلاعات وفرهنگ با اشاره به افکار و تاثیر مولانا به تمام بشریت اظهار داشت افکار و آثارمولانا یکی از مهم ترین حلقه های وصل مذاهب و باور های مختلف درمنطقه و کشورماست.
پوهنیارمصطفوی با درنظرداشت نیازمردم به صلح وآرامش خاطرنشان ساخت تمسک به آرا و افکار مولانا ، راهکار روشن و رهایی بخش ، رسیدن به صلح را دراختیار ما می گذارد.
معین امور نشرات وزارت اطلاعات وفرهنگ دراخیر بیان داشت با درک این موضوع که توسعه ی همکاری های فرهنگی به صلح و امنیت پایه دار در منطقه منتهی می شود و اززمینه های تحکیم دوستی و همزیستی مسالمت آمیز انسانی را فراهم می سازد و توسعه ی تعاملات فرهنگی میان کشورعضو سازمان ایکو یک ضرورت فوری می داند.
همچنان درمراسم افتتاحیه ی خداوند گاربلخ پیام های عطامحمد نور سرپرست ولایت بلخ ، شورای ولایتی ، پوهنتون بلخ ، اکادمی علوم و برخی نهاد های دیگر به خوانش گرفته شد و بعد دیباچه ی مثنوی معنوی یکجا با نوای نی توسط محمد ذاکر ذاکر خوانده شد.
از سویی هم تیاتر، نواختن رباب توسط گروه احرار اجرا شد که مورد تشویق علاقمندان قرارگرفت.
درپایان نتایج امتحان شعرهمایش خداوند گاربلخ اعلام گردید و به سه شاعر برتر جایزه هایی اهدا شد.
درگوشه ای از مراسم افتتاحیه نمایشگاه های نقاشی ، خوش نویسی و عکاسی برگزارشد.
نشست علمی این همایش پس از چاشت  روز اول تحت ریاست دوکتور افتخارحسین عارف رییس کمیته فرهنگی کنفرانس کشورهای اسلامی و معاونیت محمد افسررهبین، شاعر، پژوهشگر و وابسته فرهنگی افغانستان درتهران برگزارشد.
درین نشست استاد حیدری وجودی مقاله ای زیر عنوان مثنوی معنوی نقد حال انسان ها ، دوکتور محمد حلیم تنویر مقاله ای زیر عنوان ندای آسمانی ، سرمحقق حبیب الله رفیع مقاله ای زیر نام متن انتقادی مثنوی معنوی و منیژه بهره مقاله ای زیر نام آموزش و پرورش در اندیشه های مولانا و جامعه شناسان آموزش و پرورش را به خوانش گرفتند و به پرسش های شرکت کننده ها پاسخ گفتند.
همچنان دراین بخش سرود عیاران توسط گروه عیاران اجرا گردید.
در روز دوم همایش  تحت ریاست استاد دوکتور قاسم شاه اسکندر و به معاونت فضل الرحمن فقهی مقالات به خوانش گرفته شد :
1-مقاله دوکتور شمس الحق آرینفر زیر عنوان سیری در گستره اندیشه مولانا
2-مقاله دوکتور محمد حسین یمین زیر عنوان گویش واژه هایی از غزلیات مولانا در شناخت کجایی او
3 – مقاله ای پوهندوی اسدالله حارس زیر عنوان  فولکلور در مثنوی
4 – مقاله ای استاد گل نسا محمدی زیر عنوان جهانبینی عشق خدایی مولانا
5 – مقاله ای احسان الله درمل زیر عنوان دبلخ مولانا اوپشتو ادب
در نشست علمی روز سوم که تحت ریاست دوکتور علیم اشرف خان و معاونیت دوکتور محمد صالح راسخ برگزار گردید، مقاله ها و نبشته های زیر خوانش گرفته شد :
1 – مقاله ای دوکتور علیم اشرف خان زیرعنوان مولانا در هندوستان
2 – مقاله ای پوهندوی فضل الرحمن فقیهی زیرعنوان ادیان ازدیدگاه مولانا
3 – مقاله ای محمد رحیم ابراهیم زیرعنوان مولانا نینگ تورکچه  شعرلری
4 – مقاله ای خانم عظیمه مجید زیرعنوان تمثیل درشعر مولانا
5 – مقاله ای محمد فهیم انوری زیرعنوان سیمای زن درمثنوی معنوی
اما در نشست علمی چهارم که تحت ریاست دوکتور حسین فراقی ومعاونیت منیژه بهره برگزار گردید مقاله ها و نبشته های زیر قرائت گردید:
1 – مقاله ای دوکتور سیدابراهیم حکمت زیرعنوان قرآن درمثنوی
2 – مقاله ای سید اسحاق شجاعی زیرعنوان جایگاه مولانا در جهان معاصر
3 – مقاله ای دوکتور محمد صالح راسخ زیرعنوان تاثیر سنایی و حدیقه بر مولانا و مثنوی
4 – مقاله ای صالح محمد خلیق زیرعنوان واژه ها و اصطلاحات بلخیان دراشعار مولانا
در تمام این نشست ها صالح محمد خلیق رییس اطلاعات و فرهنگ به حیث منشی  جلسه را به پیش می برد.
در پایان نشست بعد ازظهر نخست گروهی از استادان و نویسندگان بالای قطعنامه همایش کار کردند که بعدآ به تصویب رسید.
در بعد از ظهر روز دوم همایش اشتراک کنندگان همایش به شمول  پوهنیار سیده مژگان مصطفوی، مجیب الرحمان رحیمی سخنگوی رئیس اجرائیه ، رئیس فرهنگی ایکو و دانشمندان  و محققان تاجکستان، پاکستان، ایران  و هند با وی همراه  از شهرمزارشریف به ولسوالی بلخ سفر کردند و از خانقاه بهاءالدین ولد پدر مولانا جلال الدین محمد بلخی، زادگاه وشهرک مولانا ، شهر قدیم بلخ ، تپه بالا حصار بلخ ، آرامگاه رابعه بلخی ، مسجد شریف تاریخی خواجه محمد پارسا، آرامگاه فاطمه بلخی، آرامگاه انوری بلخی، آرامگاه ملا محمد جان ، برج عیاران، و سایر محلات تاریخی آن ولسوالی  دیدن کرد.
حین بازدید از این محلات تاریخی از سوی مسوولان به اشتراک کنندگان همایش  معلومات داده می شد.
رئیس اطلاعات  وفرهنگ  بلخ درصحبت با خبرنگار آژانس باختر، از توجه عطا محمد نور سرپرست بلخ در بازسازی و مواظبت از محلات تاریخی ولسوالی بلخ یاد کرد و گفت که عطامحمد نور همواره درامر حفاظت از محلات وآبدات تاریخی ولسوالی بلخ ریاست اطلاعات وفرهنگ آن ولایت را حمایت کرده است.
اعضای همایش به روز سوم سنبله به کابل آمدند  و با وزیر اطلاعات و فرهنگ ملاقات کردند.
عبدالباری جهانی وزیراطلاعات وفرهنگ با دوکتور افتخارحسین رییس فرهنگی سازمان ایکو پیرامون وضعیت فرهنگی افغانستان و روابط با ایکو بحث کرد.
رییس فرهنگی سازمان ایکو و هیئت علمی همراه که از هندوستان ، تاجکستان ، پاکستان و ایران برای اشتراک درسیمینار علمی مولانا جلال الدین محمد بلخی آمده اند از مهمان نوازی گرم رهبری وزارت اطلاعات وفرهنگ و گام موثر فرهنگی این وزارت ابراز امتنان کردند.
به همینسان دراین ملاقات پوهنیار مژگان مصطفوی معین امور نشرات وزارت اطلاعات وفرهنگ ومحمد افسر رهبین وابسته فرهنگی افغانستان درتهران پیرامون سیمینار علمی مولانا جلال الدین محمد بلخی گزارش  مفصل از همایش ارایه کردند .
وزیر اطلاعات وفرهنگ مولانا را منسوب به افغانستان و افتخار تمام جهان اسلام دانسته و یاد بود از افتخارات مشاهیر کشور را وظیفه وزارت اطلاعات وفرهنگ دانست .
عبدالباری جهانی برگسترش تفکر مولانا ، پژوهش های شخصیت های علمی آمده ازکشورهای مختلف تمجید و همکاری همه جانبه خود را در مورد ابراز کرد.
معین امور نشرات در حاشیه همایش با خبرنگاران حوزه شمال دیدار کرد.
وزارت اطلاعات وفرهنگ از تمام مسوولان رسانه ها درکشور خواست تا اصول اخلاقی، دینی و روحیه اجتماعی را در نشر و پخش  رسانه های خویش رعایت نموده و اربابان رسانه ها باید مطابق خواست مردم حرکت نموده و صدای دل مردم مسلمان کشور را شنیده فعالیت نمایند.
پوهنیار سیده مژگان مصطفوی معین امور نشرات وزارت اطلاعات وفرهنگ دیروز با مسوولین رسانه ها و خبرنگاران حوزه شمال دیدار نموده، افزود: رسانه ها رکن مهم و اساسی جامعه میباشد و باید رسانه ها مردم وجامعه را به سوی ترقی، سعادت و سلامتی سوق داده ومسوولیت ملی و دینی خویش را در برابر مردم مسلمان خویش ادا نمایند.
وی از مسوولین رسانه ها خواست نباید ما ترویج کننده فرهنگ بیگانه درکشور باشیم، باید خودمان مروج فرهنگ ملی ودینی خویش بوده و نباید از آزادی سوی استفاده شود رسانه ها علاوه براینکه آزاد باشند به ارزش های دینی ومسوولیت ملی خویش عمل نمایند.
پوهنیار مصطفوی یاد آورشد نباید نشرات رسانه های کشور مغایر با اصول و اخلاق جامعه باشد و باید مسوولین رسانه ها بدانند که مردم و جامعه از رسانه ها چه میخواهند و یا از نشر برنامه های غیر اخلاقی راضی هستند.
معین وزارت اطلاعات و فرهنگ گفت: با سایر نهادهای فعال در عرصه حمایت از خبرنگاران  که فعالیت های خوبی داشته اند، میشود از ایجاد کمیسیون های رسانه های همگانی، بررسی تخلفات و شکایات رسانه ها، شورای عالی رسانه ها، کمیسیون جلوگیری از خشونت علیه خبرنگاران، چاپ کتاب شهدای خبرنگاران، ایجاد منار شهدای رسانه ها درکابل، دیتابیس خبرنگاران و از همه مهم ایجاد یک کمیسیون مهم در باره مصونیت خبرنگاران که بزودی گشایش خواهد یافت، فعالیت داشته اند.
موصوف از خبرنگاران خواست تا مطابق معیارها ،اصول ومعیارهای خبرنگاری فعالیت داشته وکود های اخلاقی خبرنگاری را جداً مراعات نمایند که کود های اخلاقی یک معیار بس اساسی در عرصه خبرنگاری میباشد.
صدیق الله توحیدی رییس نی یا دیده بان رسانه ها در این نشست ضمن با اهمیت خواندن مقرره طرز تاسیس و فعالیت رسانه های خصوصی همگانی از خبرنگاران خواست با هر نوع قرار داد ظالمانه از طرف صاحبان رسانه ها مبارزه کنند و در تهیه خبر و گزارش اصول خبرنگاری را مراعات کنند.
همچنان خلیل مینوی رییس آژانس باختر نیز درباره فعالیت های وزارت اطلاعات و فرهنگ درعرصه سهولت ها برای خبرنگاران صحبت نموده گفت: این وزارت با نهادهای که درراستای ایجاد سهولت برای خبرنگاران فعالیت دارند، همیشه تلاش داشته تا کمیسیون های ایجاد شده عملی گردد.
در اخیر شماری از خبرنگاران شمال و ولایت بلخ پاره از مشکلات خویش را بیان داشته و از معین وزارت اطلاعات و فرهنگ خواستند تا به چالشهای که فراروی آنها قرار دارند رسید گی شود که معین وزارت گفت، درحد توان ومسوولیت در باره رفع آن اقدام جدی خواهد نمود.
در سومین روز همایش
از دو اثر برگردان شدۀ علامه  اقبال لاهوری در کابل رونمایی شد .
بال جبرئیل و ضرب کلیم دو کتاب علامه اقبال لاهوری است که توسط محمد افسر رهبین اتشه فرهنگی سفارت جمهوری اسلامی افغانستان در تهران  از زبان اردو به زبان دری به گونه منظوم برگردان شده است .
این دو اثر در حضور داشت معینان  و روسای وزارت اطلاعات وفرهنگ و سفیر جمهوری اسلامی پاکستان در کابل، رئیس سازمان فرهنگی ایکو و سایر دانشمندان  و نویسنده گان داخلی و خارجی درمحفل اختتام همایش بین المللی خداوند گار بلخ در باغ بابر شاه کابل روگشایی شد.
در محفلی که به همین مناسبت برگزار شد، زردشت شمس معین اداری، مالی و گرځندوی وزارت اطلاعات وفرهنگ درباره همایش خداوند گار بلخ صحبت نموده و کار همایش را مثبت ارزیابی کرد و گفت که بزرگداشت از شخصیت های  فرهنگی کشور یکی از وظایف وزارت اطلاعات وفرهنگ است و این وزارت از سازمان فرهنگی ایکو بخاطر برگزاری همایش خداوند گار بلخ سپاسگزاری می کند.
زردشت شمس خاطرنشان کرد که امروز دو اثر نامدار علامه اقبال لاهوری که توسط محمد افسر رهبین شخصیت فرهنگی کشور به دری برگردان شده است، رونمایی می شود.
سپس دراین محفل دوکتور افتخار حسین عارف رئیس موسسه فرهنگی ایکو صحبت کرد و از همکاری وزارت اطلاعات وفرهنگ و از مهمان نوازی افغانها به نیکویی یاد کرد.
وی تجلیل از شخصیت های فرهنگی - علمی کشور های عضو ایکو را در صدر برنامه های آن سازمان  بیان کرد.
همچنان دراین محفل محمد افسر رهبین صحبت کرد و در باره دو اثر علامه اقبال لاهوری معلومات داد.
دراخیر تحایفی که از طرف وزارت اطلاعات وفرهنگ تهیه شده بود توسط پوهنیار سیده مژگان مصطفوی معین امور نشرات و زردشت  شمس معین اداری، مالی و گرځندوی وزارت اطلاعات وفرهنگ به مهمانان دعوت شده از کشور های هند، پاکستان، ایران و تاجکستان اهدا گردید.
همایش بین المللی خداوند گار بلخ به ابتکار وزارت اطلاعات وفرهنگ، همکاری سازمان فرهنگی ایکو و عطا محمد نور سرپرست ولایت بلخ برای سه روز در شهر های مزارشریف و کابل برگزار شد که در آن دهها دانشمند و محقق داخلی وخارجی پیرامون زندگی، آثار، افکار تاثیر گذاری مولانا بر نسل های بعدی و سایر ابعاد زندگی آن شخصیت ادبی و فرهنگی به ارایه مقالات شان پرداختند.